Δε μπορώ να δέσω τα κορδόνια μου!Είμαι άκαμπτος! Νιώθω ότι δεν ελέγχω τα άκρα μου όταν τρέχω! Δε μπορώ να βάλω τις κάλτσες μου! Δε μπορώ να κουμπώσω το σουτιέν μου!
Οι παραπάνω φράσεις είναι κάποιες από τις περιγραφές που συνήθως χρησιμοποιείς όταν αισθάνεσαι ότι το σώμα σου, είτε δε σου επιτρέπει μεγάλη ελευθερία κίνησης, είτε δε σε βοηθάει ώστε να ελέγχεις καλύτερα τις κινήσεις που εκτελείς. Όταν λοιπόν σε αυτές τις περιπτώσεις εμφανιστεί μαζί και ένας μυσκελετικός πόνος, παρατηρείται πολύ συχνά το φαινόμενο εσύ ως πάσχων να συσχετίζεις τα συμπτώματα σου με τις δυνατότητές σου γύρω από την κινητικότητα των αρθρώσεων.
Για να απαντήσουμε στο ερώτημα που θέτουμε είναι απαραίτητη η διαφοροποίηση της κίνησης των αρθρώσεων που εκτελούνται εκούσια και σου είναι εύκολο να παρατηρήσεις, με εκείνες που γίνονται αυτόματα και δε σου δίνουν κάποιο άμεσο οπτικό ερέθισμα.
Ο ωμός, ο αγκώνας, η πηχεοκαρπική ή “καρπός”, το ισχίο, το γόνατο και η ποδοκνημική ή”αστράγαλος” είναι οι περιφερικές αρθρώσεις των οποίων η κινητικότητα γίνεται αντιληπτή “εύκολα” και άμεσα και μπορεί να συσχετιστεί με την αιτία πρόκλησης των συμπτωμάτων του πόνου.
Υπάρχουν όμως δεκάδες άλλες αρθρώσεις των οποίων την κίνηση δε μπορείς να δεις και να αξιολογήσεις. Η ιερολαγόνια άρθρωση, τα οστάρια του καρπού, τα οστάρια της ποδοκνημικής και οι ανάντεις και καταντείς ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις (facet joints) της Σ.Σ είναι μερικές από αυτές, των οποίων η κίνηση δεν γίνεται μετά από δική μας εκούσια μεμονωμένη εντολή αλλά αποτελεί αυτοματοποιημένη απάντηση στη λειτουργική κίνηση ενός ολοκληρωμένου κινησιολογικού πατέντου (π.χ βάψιμο τοίχου).
Για την εικόνα λοιπόν ενός ανθρώπου που για παράδειγμα εμφανίζει μία ισχιαλγία και δε μπορούσε, ανέκαθεν, να ακουμπήσει με τα χέρια του τα δάκτυλα των ποδιών του, λόγω πιθανής μειωμένης ελαστικότητας δε σημαίνει αυτόματα πως αποτελεί και την αιτία του προβλήματος.
Στην κλινική εξέταση λοιπόν θα αξιολογήσουμε τη κινητικότητα όλων των αρθρώσεων που συμμετέχουν στην κίνηση πρόκλησης των συμπτωμάτων συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που δεν είναι άμεσα αντιληπτή. Το “joint play” όπως χρησιμοποιείται στη χειροθεραπεία και για το οποίο θα μιλήσουμε πολλές φορές είναι το κλινικό εξεταστικό μέσον αξιολόγησης μικρών ευθύγραμμων παθητικών κινήσεων των οστών που θα μας βοηθήσει να αντιληφθούμε και την ενδοαρθρική κινητικότητα όλων αρθρώσεων και να την αξιολογήσουμε.
Θα μπορούσε για παράδειγμα λοιπόν η μειωμένη ελαστικότητα στους οπίσθιους μηριαίους και η οποία επηρεάζει άμεσα το εύρος κίνησης κάμψης της Οσφυϊκής Μοίρας της Σ.Σ να μην είναι η αιτία μίας ενεργής κήλης, για παράδειγμα στον Ο5 μεσοσπονδύλιο δίσκο, της οποίας η προβολή να ακουμπάει την εξερχόμενη Ι1 ρίζα είτε δεξια είτε αριστερά. Αντιθέτως το αυξημένης κινητικότητας “joint play” (υπερκινητικότητα) μεταξύ Ο5-Ι1 οσφυϊκού επιπέδου μπορεί να αποτελεί και τον αιτιολογικό παράγοντα και αντί να συστήσουμε αρχικά διάταση στους οπίσθιους μηριαίους να σε εκπαιδεύσουμε σε ασκήσεις σταθεροποίησης της Ο.Μ.Σ.Σ.
Το παράδειγμα δεν αποτελεί κανόνα διότθ κάθε περιστατικό έχει τις ιδιαιτερότητές του και η θεραπευτική προσέγγιση θα μπορούσε να λειτουργήσει και αντίθετα. Δηλαδή να συστήσουμε διάταση στο αρχικό στάδιο της αποκατάστασης.
Το συμπέρασμα που πρέπει να κρατήσουμε από τα παραπάνω είναι πως η κίνηση έχει σχέση με τον πόνο αλλά όχι μόνο εκείνη που βλέπουμε. Έλα να σε βοηθήσουμε να μπορέσεις να γνωρίσεις το σώμα σου και να μπορείς να βοηθήσεις τον εαυτό σου αφήνοντας την άγνοια στο παρελθόν.
